Reflux en brandend maagzuur

Wat is een reflux?

Van een reflux is sprake als er voedsel vanuit de maag terugstroomt in de slokdarm. Het is de medische term voor brandend maagzuur. Dit terugstromen hoort niet te gebeuren. In veel gevallen zijn er gelukkig mogelijkheden om een reflux tegen te gaan of te voorkomen.

Wat is brandend maagzuur?

Brandend maagzuur is een vervelende sensatie die ontstaat wanneer de zure maaginhoud te vaak terugstroomt in de slokdarm. Bijna iedereen heeft wel eens last van brandend maagzuur. Wanneer u er echter veel last van heeft, dan is het verstandig om een arts te raadplegen. De meest voorkomende oorzaken van brandend maagzuur zijn:

• Roken
• Ouderdom
• Een breukje in het middenrif
• Te veel druk op de buik
• Een luie maag
• Voeding

De klachten die mensen ervaren bij brandend maagzuur verschillen per persoon. De een heeft meer last van zure oprispingen, terwijl er bij anderen juist klachten optreden bij het vooroverbuigen of na het eten. Ook zonder zure oprispingen te proeven kunt u last hebben van brandend maagzuur, dit heeft te maken met de positie van uw maag en slokdarm.

Definitie van een reflux

Tijdens het eten slikt men voedsel door dat via de slokdarm in de maag terechtkomt. Ter hoogte van het middenrif gaat de slokdarm over in de maag. Een klepje zorgt ervoor dat het voedsel niet meer terug kan stromen. Het kan echter zo zijn dat het voedsel, dat met maagzuur is vermengd, toch in de slokdarm (oesofagus) terugstroom. Zo ontstaat de sensatie van brandend maagzuur. Als het maagzuur zelfs in de keel of de mond terechtkomt, dan spreekt men van een oprisping. In sommige gevallen sluit de maag niet goed af en komt het voedsel regelmatig omhoog. Men spreekt in dergelijke gevallen van een reflux. Reflux is dus de medische term voor het te vaak terugstromen van de zure maaginhoud, oftewel brandend maagzuur. Het slijmvlies van de slokdarm kan door brandend maagzuur geïrriteerd raken en daardoor kunnen diverse klachten ontstaan. Het kan ook zo zijn dat er een breuk van het middenrif, hernia diafragmatica, optreedt. Een breuk van het middenrif veroorzaakt dezelfde klachten. Een breuk van het middenrif treedt vaker op bij ouderen en mensen met overgewicht. Ook heeft 52% van de mensen met een IQ beneden de 50 een hernia van het middenrif.

Klachten bij een reflux

U herkent een reflux aan een aantal symptomen. Deze zijn over het algemeen goed te behandelen, maar kunnen desalniettemin erg vervelend zijn. De klachten die men veelal ziet bij een reflux zijn:

• Een brandend, schrijnend gevoel achter het borstbeen. De pijn kan uitstralen naar de hals, de rug, of naar de schouderbladen
• Een brok in de keel, dit wordt het ‘globusgevoel’ genoemd
• Een geïrriteerde keel of prikkelhoest
• Op het moment dat het maagzuur het slijmvlies van de keel irriteert, kunnen er slikproblemen ontstaan
• Een chronische hoest
• Bepaald voedsel kan irritatie veroorzaken
• Misselijkheid
• Het laten van boeren
• Een opgezette buik of een opgeblazen buik

De klachten van een reflux kunnen verergeren door een zware of vette maaltijd, ’s nachts plat in bed liggen, voorover bukken, een verstopping, hard persen bij de ontlasting, zwangerschap of overgewicht.

Westers voedsel vergroot de kans op een reflux

Onderzoekers stellen dat maagklachten samenhangen met voeding. Maagklachten komen vaker voor bij mensen die veel voedsel eten dat in de maag uitzet. Als het voedsel in de maag uitzet, is de kans groter dat het klepje bij de slokdarm wordt opengedrukt, dan wanneer u voedsel eet dat krimpt. In het artikel “Gastro-oesophageal reflux disease in Asia: birth of a ‘new’ disease” schrijven de auteurs dat Aziaten traditionele voeding in grote maten hebben ingeruild voor een westers voedingspatroon, waardoor klachten zoals brandend maagzuur en reflux sterk zijn toegenomen. In China komt bij een overbelasting van de maag pijn in de borstkas het vaakst voor, in Japan ziet men bij een reflux vaker astma ontstaan.

De invloed van brandend maagzuur op de slokdarm

Door brandend maagzuur kan de slokdarm geïrriteerd raken. Bij een geïrriteerde slokdarm kan er bloedverlies optreden. Het bloed komt dan via de maag in de darmen en uiteindelijk in de ontlasting terecht. Soms zijn de bloedingen zo hevig dat er bloed wordt opgebraakt. Bij een chronische irritatie van de slokdarm ontstaat een slokdarmontsteking. Dit kan leiden tot littekens in de slokdarm en een vernauwing van de slokdarm als geheel. Ook kunnen er afwijkende cellen ontstaan. Men spreekt dan van de slokdarm van Barrett. De beschadigde cellen kunnen zich uiteindelijk ontwikkelen tot kankercellen.

Medicatie tegen een reflux

Bij een geïrriteerde maag of slokdarm door brandend maagzuur of een reflux wordt vaak een maagzuurremmer voorgeschreven. Dit is een H2-receptor-antagonist die de vorming van maagzuur onderbreekt. Het zijn wereldwijd de meest voorgeschreven geneesmiddelen. In Nederland vormen maagzuurremmers een van de grootste kostenposten als het om voorgeschreven medicijnen gaat. Bekende maagzuurremmers zijn: Tagamet, Zantac en Omeprezol. Maagzuurremmers kunnen bijwerkingen hebben.

Gebrek aan maagzuur is soms de oorzaak van maagklachten

Het is niet zo dat iedereen met maagklachten te veel maagzuur produceert. Soms is een tekort aan maagzuur juist de oorzaak van de maagklachten. Een tekort aan maagzuur geeft snel een vol gevoel en het voedsel wordt niet goed verteerd. De ontlasting bevat dan vaak onverteerde voedselresten. Dergelijke verschijnselen zijn vaak te zien bij mensen die maagzuurremmers gebruiken. Een tekort aan maagzuur kan samengaan met een tekort aan vitamine B12. Daarom is het verstandig om bij maagklachten of een reflux het bloed te testen. Als uit een bloedtest blijkt dat iemand een gebrek aan vitamine B12 heeft, dan moet er altijd gedacht worden aan de mogelijkheid dat iemand een verminderde maagzuurproductie heeft.

De klachten die een tekort aan maagzuur met zich meebrengt

Een tekort aan maagzuur of remming van de zuurproductie door medicatie kan de volgende klachten met zich meebrengen:

• Misselijkheid en duizeligheid
• Een opgeblazen buik, diarree en winderigheid
• Door het remmen van de maagzuurproductie neemt de spijsvertering af. Voor de vertering van voedsel is het belangrijk dat de maag voldoende zuur is en dus een lage pH-waarde heeft
• Een slechte spijsvertering. Een bijkomend probleem is dat wanneer de maagsappen niet zuur genoeg zijn, de alvleesklier en de galblaas niet voldoende gestimuleerd worden. De vetten worden dan minder goed afgebroken, dit zorgt er weer voor dat vet niet goed wordt opgenomen
• Door een tekort aan maagzuur neemt de opname van vitamine B12 af en kan er een tekort aan deze vitamine ontstaan. Dit kan leiden tot bloedarmoede en mentale problemen
• De galblaas wordt niet genoeg gestimuleerd waardoor er galstenen kunnen ontstaan
• Een toename van bacteriën in de dunne darm, hierdoor worden galstoffen afgebroken, waardoor vetten niet goed verteerd kunnen worden
• Bij een verminderde vetopname is er vaak ook een afname van de in vet oplosbare vitaminen (A, D, E en K) en de weerstand neemt hierdoor af. Schadelijke bacteriën (bijvoorbeeld Clostridium difficile) kunnen zo het lichaam binnenkomen
• Het aantal Candida-cellen in de darm neemt toe
• Allergenen uit voeding worden minder goed afgebroken, waardoor er zich meer allergische reacties voordoen

Testen om te bepalen of er sprake is van reflux

Als men last heeft van brandend maagzuur of symptomen van een reflux heeft, dan zijn er verschillende testen die aanbevolen worden. Het onderzoek kan plaatsvinden door ontlastingsonderzoek of door inwendig onderzoek. Graag geven wij u meer informatie over de verschillende onderzoeken bij een reflux.

Ontlastingsonderzoek bij een reflux

Als er te veel maagzuur in de maag aanwezig is, of wanneer men last heeft van brandend maagzuur of andere klachten die horen bij een reflux, dan wordt er in de eerste plaats onderzoek gedaan of er een infectie is met de bacterie Helicobacter pylori. Als deze bacterie, die een maagzweer veroorzaakt, niet wordt aangetroffen, dan kan er van een reflux worden gesproken. De oorzaak van de reflux kan worden achterhaald door de volgende testen:

• Onderzoek naar de vertering van vet en de zuurtegraad van de ontlasting
• Onderzoek op bloedspoortjes
• Calprotectine-onderzoek
• Onderzoek naar galzouten
• Pancreas elastase-onderzoek
• Bloedonderzoek

Inwendig onderzoek bij een reflux

Met gastroscopie kunnen de oorzaken van een reflux in het lichaam worden vastgesteld. Mogelijke oorzaken van een reflux in het lichaam zijn:

• Een ontstoken maagslijmvlies
• Een hernia in het middenrif
• Een ontstoken slokdarm
  Bij een chronische irritatie van de slokdarm, bijvoorbeeld door een reflux, kan deze gaan ontsteken. Deze ontsteking kan leiden tot littekens en vernauwing van de slokdarm. Ook kunnen er zich afwijkende cellen in de slokdarm gaan vormen, deze kunnen uiteindelijk tot kanker leiden. Men spreekt in een dergelijk geval van de slokdarm van Barett.

Bloedonderzoek bij een reflux

Om de oorzaak van een reflux of brandend maagzuur te achterhalen, kan er ook bloedonderzoek gedaan worden. Door bloedonderzoek te doen, kan achterhaald worden of het lichaam voldoende vitamine B12 en vitamine D heeft.

Behandeling van een reflux

Indien een reflux wordt veroorzaakt door een tekort aan maagzuur dan is medicatie een goede behandelmethode. In veel gevallen worden maagzuurtabletten, zoals Betaine HCL, voorgeschreven. Ook de leefgewoonten en de voeding moeten worden aangepast om brandend maagzuur te voorkomen. Dit kan op de volgende manieren:

• Het weglaten van granen en noten uit de voeding
• Het vermijden van grote, vette maaltijden
• Het dagelijks eten van kleine porties bouillon en salades
• Langzaam eten
• Opschrijven welk voedsel klachten veroorzaakt
• Na het eten of drinken niet meteen gaan liggen en een paar uur voor het slapengaan niet meer eten. Hierdoor is de maag leeg als u gaat slapen
• Zet het hoofdeinde van het bed iets hoger dan het voeteneinde, zo stromen de maagsappen minder makkelijk de slokdarm in
• Vermijd het dragen van knellende kleding want knellende kleding kan de druk op de maag vergroten
• Meer bewegen en afvallen, indien u te veel weegt. Door minder te eten en meer te bewegen bereikt u uw ideale gewicht
• Stop met roken. Roken verslapt het sluitspiertje tussen de maag en de slokdarm
• Het consumeren van gespruite broccoli zaden heeft een gunstig effect bij mensen die last hebben van een reflux
• Ongunstig is het eten van granen en tomaten

Wilt u brandend maagzuur of een reflux verminderen of voorkomen? Dan is het verstandig om deze richtlijnen aan te houden.

Over darmklachten.nl